Что за министр...

Referat „Zdrowie psychiczne w miejscu pracy” 16.09.2014	Доклад "Психическое здоровье на рабочем месте" 16.09.2014 г.
Dziękuję za zaproszenie do udziału w konferencji. Chętnie przedstawię problem „zdrowia psychicznego w miejscu pracy” z niemieckiej perspektywy. Dbałość i wspieranie zdrowia psychicznego w pracy należą także u nas do najważniejszych wyzwań w obrębie ochrony pracy.	Благодарю вас за приглашение принять участие в конференции. Охотно расскажу вам о том, как в Германии смотрят на проблему психического здоровья работников. Заботу о нем мы считаем важной задачей в сфере охраны труда.
Obciążenie psychiczne w pracy rośnie od połowy lat 90. Federalny Urząd ds. Ochrony Pracy i Medycyny Pracy – die Bundesanstalt für Arbeitsschutz und Arbeitsmedizin - publikuje doroczny raport statystyczny o stanie bezpieczeństwa i zdrowia w pracy. W roku 2012 odnotowano prawie 60 mln dni niezdolności do pracy z powodu zachorowań psychicznych. Mógłbym nawet znaleźć wiele przykładów w moim środowisku.	Начиная с середины 90-х годов ХХ века, психические нагрузки на работников растут. Федеральное ведомство охраны труда и медицины труда – die Bundesanstalt für Arbeitsschutz und Arbeitsmedizin - каждый год публикует статистику о соблюдении техники безопасности и состоянии здоровья работников. В 2012 году по психическим расстройствам оформлено листков нетрудоспособности на 60 миллионов человеко-дней. Я мог бы привести примеры даже из моей среды.
Kwestią sporną jest ocena, czy wzrost zachorowań odpowiada rzeczywistemu pogorszeniu stanu zdrowia ludności. Za jego przyczynę uznaje się też szerszą świadomość tego problemu w opinii publicznej. Debata publiczna na temat zaburzeń psychicznych spowodowanych pracą doprowadziła do większej wrażliwości na ten problem. To może mieć wpływ na ilość diagnoz. Zaburzenia psychiczne są obecnie szerzej akceptowane. Lekarze diagnozują je częściej i odpowiednio zmienili praktykę przepisywania leków. Jako istotną przyczynę przyjmuje się jednak rosnącą presję w środowisku pracy i wzrost obaw o utratę pracy.	Наверное, не весь рост заболеваемости отражает реальное ухудшение здоровья населения - просто раньше общество недооценивало распространенность психических расстройств. Сейчас считается, что иногда они возникают из-за психических перегрузок на работе. Поэтому растет число зарегистрированных расстройств. Относиться к таким больным стали толерантнее. Врачи стали чаще ставить психиатрический диагноз, выписывать необходимые больному лекарства. Одной из основных причин считается психологическая атмосфера на работе, страх потерять работу.
Obciążenie psychiczne w pracy wynika z wielu czynników, np. stopnia intensywności pracy lub wsparcia społecznego w miejscu pracy. Praca pozbawiona obciążeń psychicznych nie jest możliwa i nie jest też pożądana. Wszystko zależy od jej skutków. Decydujące znaczenie ma stosunek obciążenia pracą do możliwości odreagowania w pracy i poza nią.	Причин психических нагрузок на работе множество: интенсивность труда, престижность работы. Работать, не испытывая психических нагрузок, невозможно, да и нежелательно. Главное, смягчать их последствия, давать себе "разрядку", будь то на рабочем месте, или на досуге.
Obciążenie psychiczne ma różne skutki: np. spadek motywacji, mniejsza wydajność lub wzrost konsumpcji leków i alkoholu. Ponadto obciążenie psychiczne przekłada się również na często spotykane wśród ludzi choroby kręgosłupa lub serca i układu krążenia.	У психических расстройств трудовой этиологии есть не только причины, но и последствия: снижается мотивация, производительность труда, растет употребление лекарств и алкоголя. Этим расстройствам часто сопутствуют болезни позвоночника, сердца, системы кровообращения.
Istnieje zgodność co do tego, że wraz ze zmianą świata pracy następuje wzrost czynników obciążających psychikę. Są to:	Достоверно известно, что изменения в сфере труда сопровождаются психическими нагрузками:
-  coraz większa proporcja pracy umysłowej i rosnące wymagania co do kwalifikacji i stałego doskonalenia zawodowego,	- растет процент умственного труда, требования к квалификации работника. Ему приходится постоянно совершенствовать свои профессиональные навыки.
-  ciągłe przyspieszanie procesów produkcji, świadczenia usług i komunikacji,	- растут требования к срочности производства продукции, оказания услуг, обмена информацией.
-  wzrost wykorzystania nowych technologii, umożliwiających stałą dostępność, coraz częstsze odrywanie się od pracy i „przesuwanie granic” pracy,	- благодаря новым техническим устройствам, работник, даже будучи вне рабочего дня, постоянно "на телефоне", вынужден часто отрываться от других занятий. То и дело "сдвигаются" границы сферы его должностных обязанностей и полномочий.
-  nietrwałe stosunki pracy, rosnące wymagania wobec mobilności pracowników i rosnąca niepewność o zawodową przyszłość, i spadek stabilności stosunków społecznych.	- раздражает непостоянство трудовых отношений, растут требования к мобильности работника, а он боится потерять работу. Менее стабильными стали общественные отношения.
Wyniki badania opinii pracowników pokazują podobne tendencje. I tak z porównania badań z lat 80-tych i obecnych wynika wzrost obciążeń psychicznych w pracy. Prawie 60% badanych zatrudnionych podało, że musi zajmować się jednocześnie różnymi zadaniami, tzw. multitasking. Praca pod presją czasu i wyniku, i przeszkody w wykonywaniu pracy występują obecnie znacznie częściej (ponad 50 %) niż jeszcze w połowie lat 80-tych.	Эти, и другие подобные тенденции, работники отмечают в анкетах, опросниках. Сравнение результатов опросов, проводившихся в 80-е годы, и в наше время показывает рост психологических нагрузок на работе. 60% опрошенных работников отметили, что вынуждены одновременно делать несколько разных дел (многозадачность, multitasking). Стремление уложиться в сжатые сроки, выполнить задачу, несмотря на препятствия, сейчас распостранено гораздо шире (более, чем на 50%), чем в середине 80-х.
Zgodnie z moim doświadczeniem z pracy w ministerstwie te czynniki są bardzo wiarygodne. Mamy bardzo stabilne miejsce pracy. Jednak znam kilka przykładów sytuacji, w których dopiero diagnoza wypalenia zawodowego doprowadziła do odciążenia pracownika.	Эти факторы существуют и действуют, могу подтвердить это на примерах моей работы в министерстве. Место работы у нас очень стабильное. Но знаю несколько примеров, когда именно поставленный диагноз "психическое истощение от работы" усугубил или инициировал ухудшение психологического состояния.
Także rząd federalny zajął się tym problemem. Umowa koalicyjna zawarta poprzedniej jesieni żąda rozwoju nowych koncepcji prewencji i wewnątrzzakładowych rozwiązań. W celu wprowadzenia w życie tego postulatu Federalny Urząd ds. Ochrony Pracy i Medycyny Pracy planuje przeprowadzenie badania „Zdrowie psychiczne w miejscu pracy – naukowa ocena sytuacji”. Celem badania jest szeroka i oparta na wiedzy analiza sytuacji w obszarze obciążeń psychicznych w świecie pracy.	Этой проблеме уделяет внимание и федеральное правительство. В соглашении о коалиции, заключенном прошлой осенью, говорится о необходимости разработки новых способов профилактики и внутрикорпоративных стратегий. Федеральное ведомство охраны труда и медицины труда планирует провести исследование "психическое здоровье работающих: научная оценка существующей ситуации" для обширного научного анализа проблемы психических расстройств в сфере труда.
Zgodnie z ideałem godnej pracy należy przy tym uwzględnić nie tylko zagrożenia, ale także specyficzne cechy wspierające rozwój osobowości i zdrowia. Ma powstać ugruntowany naukowo przegląd czynników obciążających psychicznie. Zapewni on informację na temat skutków prozdrowotnych i wpływających na pogorszenie stanu zdrowia. W ten sposób mają powstać możliwe wskaźniki i wskazówki, co do postępowania w przypadkach granicznych w związku z czynnikami obciążającymi psychicznie.	Достойная работа - это не только опасности и угрозы, но и развитие личности, улучшение ее здоровья. Нужен научно обоснованный обзор факторов влияющих на психические нагрузки, как улучшающих состояние здоровья, так и ухудшающих его, перечень показаний и рекомендаций о том, что делать в случае "пограничного" психического расстройства.
W Ustawie o ochronie pracy umieszczono w 2013 r. zapis o tym, że pojęcie zdrowia obejmuje zdrowie fizyczne i psychiczne i że podczas oceny zagrożeń należy uwzględnić także obciążenia psychiczne. Rozporządzenie o monitorach komputerowych w pracy, o biomaterii i w sprawie zapobiegania chorobom zawodowym również zawierają takie zapisy.	В Положении об охране труда в 2013 г. есть пункт о том, что понятие "здоровье" имеет как физиологическую, так и психологическую составляющую, что, оценивая вредные факторы, следует учитывать также и психические нагрузки. Правила работы за компьютерным монитором, обращения с биоматериалами, профилактики профессиональных заболеваний, тоже учитывают психические нагрузки.
Federalne Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych doprowadziło we współpracy z Federacją Niemieckich Związków Zawodowych i Federalnym Zrzeszeniem Niemieckich Pracodawców do powstania ogólnej atmosfery zrozumienia dla znaczenia zdrowia psychicznego w świecie pracy i stworzenia konkretnych zaleceń. Ochrona zdrowia w przypadku obciążenia psychicznego spowodowanego pracą jest ważnym punktem Wspólnej Niemieckiej Strategii Ochrony Pracy – die Gemeinsame Deutsche Arbeitsstrategie, GDA.	Федеральное министерство труда и соцзащиты, Федерация профсоюзов Германии, Федеральная ассоциация работодателей пропагандируют понимание важности сохранения психического здоровья работающих, разрабатывают конкретные рекомендации. Охрана труда в отношении психических расстройств предусмотрена в Единой германской стратегии охраны труда die Gemeinsame Deutsche Arbeitsstrategie, (GDA).
Federalne Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych kieruje programem roboczym „ Psychika”, przeprowadzanym przez federację, landy i podmioty świadczące ubezpieczenia wypadkowe wraz z partnerami społecznymi. Udało się aktywnie włączyć obu partnerów społecznych do dzielenia odpowiedzialności za operacyjne wdrożenie celu strategii. Zrzeszenia pracodawców zwracają uwagę pracodawców i menedżerów na konieczność przeprowadzenia konkretnych działań, związki zawodowe kontaktują się z radami zakładowymi i zatrudnionymi. Tym samym wnoszą ważny wkład w realizację programu w poszczególnych zakładach pracy. Do celów programu roboczego Psychika należą m. in.	Министерство труда и соцзащиты координирует выполнение программы "Психика" федерацией, землями, субъектами и их общими партнерами, осуществляющими страхование от профзаболеваний. Партнеры-страховщики тоже отвечают за внедрение и осуществление стратегии. Ассоциации работодателей обращают внимание работодателей и управляющего персонала на необходимость конкретных действий, профсоюзы ведут диалог с советами предприятий и с работающими, способствуя выполнению программы на каждом предприятии. Вот некоторые задачи рабочей программы "Психика":
• działania na rzecz godnego kształtowania pracy,	- создание достойных условий труда
• tworzenie dalszej wiedzy i doświadczeń zawodowych,	- углубление профессиональных знаний и опыта
• i obszerna naukowa ocena sytuacji na temat obciążeń psychicznych w codziennym życiu zawodowym,	- подробная научная оценка положения дел с психическими расстройствами при осуществлении работником повседневной профессиональной деятельности.
Głównym celem projektu „Zdrowie psychiczne w świecie pracy” jest uzupełnienie i rozpowszechnienie w różnych obszarach świata pracy posiadanej wiedzy na ten temat. W tym celu uwrażliwia się na ten problem osoby odpowiedzialne i multiplikatorów. Program skierowany jest do wszystkich zainteresowanych pracowników przedsiębiorstw i w służby publicznej. Osoby w nim uczestniczące mogą znaleźć informacje w Internecie, broszurach, na płytach CD i podczas różnych wydarzeń.	Цель проекта "Труд и психическое здоровье" это накопление новых данных на эту тему и распространение в разных сегментах сферы труда, в иерархии руководителей уже имеющихся данных. Программа адресована всем заинтересованным работникам производственных предприятий и госучреждений. Необходимую информацию можно найти в интернете, в брошюрах, на дисках и во время различных мероприятий.
Mają w ten sposób zyskać świadomość i wytworzyć wrażliwość na problem „zdrowia psychospołecznego”, a także poznać praktyczne możliwości indywidualnego działania. Na stronie internetowej zamieszczone są konkretne rozwiązania z praktycznymi przykładami zastosowań.	Тем самым, распространяется знание о существовании проблемы, люди осознают необходимость внимательного отношения к "психическому здоровью", узнают, чем можно помочь такому человеку в каждом конкретном случае. Перечень возможных действий с конкретными примерами - см. на странице сайта в интернете.
Również Federalne Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych i najważniejsze instytucje partnerów społecznych (DGB i BDA) opublikowały wspólne oświadczenie dotyczące zdrowia psychicznego w świecie pracy. Chcą razem ulepszyć zapobieganie schorzeniom psychicznym i ponowne włączenie pracowników chorych psychicznie.	Министерство труда и социальной защиты и основные субъекты-партнеры (DGB и BDA) опубликовали общее заявление по поводу психического здоровья работающих. Все они намерены работать над улучшением профилактики психических расстройств, и возвращение страдающих ими работников к общественно-полезному  труду.
Działania te ułatwiają osobom odpowiedzialnym w przedsiębiorstwach sprostanie odpowiedzialności za swoich pracowników. Powinni to robić także w swoim własnym interesie. Jak Państwo wiedzą potencjał pracowników w naszych krajach kurczy się. Rośnie przeciętny wiek osób zatrudnionych. Musimy zatem zadbać o dobre warunki pracy i nie możemy zgadzać się na wzrost zachorowań na tle psychicznym. Bardzo dziękuję za uwagę!	Их действия помогают лицам, которые на предприятиях отвечают за здоровье работников исполнять свои обязанности. Это и в их интересах. Вы наверняка знаете, что число людей работоспособного возраста в Германии и в Польше сокращается. Увеличивается средний возраст работающих. Вот почему нужно заботиться об улучшении условий труда, всячески противодействовать росту числа психических заболеваний. Благодарю за внимание!

Примечание переводчика (моё): то что раньше считалось "плохим настроением" и "ленью", теперь называется "психическими расстройствами", выписывают листок нетрудоспособности и лекарства...

[переводчик на польский не указан]